پاورپوینت بررسی معماری مسجد امير چخماق يزد 
 
بخشی از مطلب
موقعيت مکانی امیر چخماق
محلة امیر چقماق از جمله محلات معروف و قدیمی یزد می باشد که ازسمت شمال به محله سرباز ، ازجنوب به محله خواجه خضر ، از شرق به محله نظر
كرده ، واز غرب به خيابان امام خميني محدود ميشود. مسجد مذكور كه در ضلع جنوبي ميدان امير چخماق واقع است وبنابر تاريخ يزد در خارج شهر
قرار داشت وحتي در دوران سلطنت محمد شاه قاجار ـ كه حصار شهر تا آن زمان باقي بود ـ مسجد خارج از شهر بوده است 
وجه تسميه
نام اين محله در ابتدا محله دهوك بوده است كه پس از احداث مجموعه اميرچخماق توسط اميرچخماق شامي از حکام یزد در دوران تیموری ( شاهرخ )وهمسر او ستی فاطمه ، به محله مير چخماق تغيير نام يافت .
مجموعه امير چخماق كه يكي از شاخص ترين مجموعه‌هاي تاريخي شهر يزد محسوب مي‌شود تقريباً در وسط بافت قديمي شهر واقع شده و يكي از نقاط سوق الجيشي و مهم يزد محسوب مي‌شود. اين مجموعه با ارزش كه نقطه خيابان‌هاي اصلي شهر است شامل مسجد، تكيه، بقعه ستي فاطمه، بازارچه حاجي قنبر، آب انبار ستي فاطمه، نخل و آب انبار تكيه امير چخماق مي‌باشد. اين ميدان در عصر صفوي هم به همين نام شهرت داشت. در زمان شاه عباس برخي از اين آثار احياء شده است، از جمله چهار سوقي بر روي كاروانسرا ساخته شده است.
 
.  اوايل قرن سيزدهم هجري ميدان جلوي مسجد و سردر بازار تبديل به حسينيه شده ‌است . البته آنچه مسلم است در آن زمان، اين مكان نقش حسينيه را نداشته، چون ساخت چنين فضاهايي از زمان صفويه به بعد در ايران رواج پيدا كرده است. در شرق ميدان ا مير چخماق، بازاري به نام حاجي قنبر وجود دارد بعدها بر سردر بازار بناي زيبا و بلندي به اسلوب بناهاي موجود در تكيـه‌هاي يزد سـاخته شد. اين بنـاي عظيـم يكي از معـرف‌هاي شهر يزد است. مسجد امير چخماق كه در تاريخ‏هاي يزد به نام مسجد جامع نو نيز خوانده شده است . اين مسجد در سال 841 هـ.ق به پايان رسيد و از حيث زيبايي، وسعت، اهميت و اعتبار بعد از مسجد جامع شهرقراردارد. 
مشخصات معماری
 
در طرف راهروی شمالی که از درب کریاس (ساختمان جلوي درب وروردي) مسجد به صحن وارد می‏شود.
دراين مجموعه دو آب انبار به نام‌هاي ستي فاطمه و تكيه امير چخماق (آب انبار حاجي قنبر) وجود دارد كه آب انبار ستي فاطمه دركوچه شيخ اسداله در ضلع جنوبي ميدان امير چخماق قرار گرفته و مربوط به دوره صفويه است. در حالي كه آب انبار تكيه امير چخماق در حد فاصله تكيه و بازارچه حاجي قنبر واقع شده و احتمالاً قدمت آن نيز به دوره صفويه مي‌رسد. اين آب انبار در حال حاضر به عنوان موزه آب مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
محراب صفه اصلي از كاشي معرّق وبا طاقنماي مقرنس كاري است ودر وسط‌آن سنگ مرمر خوش تراشي به اندازه 38/2×15/1 متر نصب است. 
غرفه دست چپ ايوان يك سنگ مرمر به اندازه 95×54 سانتيمتر قرار دارد كه بر آن نقش قنديل ديده مي شود ودر چهار گوشه اش به خطّ كوفي
    ((الله، محمد ، علي )) تكرار شده است.
5.    در غرفه دست راست سنگ قبر محمد شفيع( متوفي 1037 هجري) به اندازه 30× 28 سانتي متر نصب است
گرمخانه دري چوبي دارد كه بردولنگه آن عبارت: ((لااله الا الله ، علي ولي الله حقاً حقا)) به خطّ نسخ وميان دوكتيبه كنده كاري شده است . 
7.    درب كوچكي كه روي آن تاريخ 973 نوشته شده است در ضلع شمال شرقي مسجد دیده می شود. 
8.    ورودي ديگري نيزدر ضلع شرقي و داخل‌كوچه مسجد اميرچقماق قراردارد كه نماي آن ازكاشي وبا آجرهاي لعابدار پوشيده شده است .
9.    اطراف ايوان بلند شبستان باكاشي سبز وقهوه اي بر روي زمينه سرمه اي نقوش اسليمي مخلوط كار شده است.
10.    بر روى در جلویى مسجد كه در مقابل میدان امیر چخماق است، قطعه سنگى وجود دارد كه بر روى آن نوشته هایی با خط نسخ به چشم مى خورد.
11.    در شمال راهرویى كه به صحن مسجد منتهى مى شود نیز كاشى هاى معرق كارى شده زیبایى وجود دارد كه در پنجره ها و بالاى درها خود نمایى مى كند.
12.    این مسجد دارای دو شبستان زمستانی و تابستانی است که در قسمت تابستانی آن (بالای محراب) بادگیر بسیار زیبایی واقع شده است. 
    شبستان زمستانی مسجد در سوی دالان ورودی قرار دارد که نور آن با سنگ مرمر تامین می شود.
13.    بخشی از سردر ایوان مزین به کاشی معرق است و کتیبه هایی در کاشی های معرق از سمت راست و چپ وجود دارد.
 
و.....